maart 28, 2024

Over de waterschappen

Het waterschap is er voor iedereen. Voor de stedeling en de recreant, voor de agrariër en de natuurterreinbeheerder. In een landbouwgebied zal het agrarisch waterbeheer voorop moeten staan en in een natuurgebied zal het watersysteem gericht moeten zijn op een natuurlijk beheer. De algemene democratie – Rijk, provincie en gemeenten – leggen binnen de ruimtelijke ordening de verschillende bestemmingen vast, het waterschap – als functionele democratie – zorgt
daarna voor het toepasselijke waterbeheer. In samenspraak met alle betrokkenen en met respect voor alle belangen.

Een functionele democratie zoals een waterschap vraagt om een functioneel, zakelijk dagelijks bestuur. Wij gaan dan ook uit van een zakencollege, waarbij de dagelijks bestuurders gekozen worden op basis van functionele argumenten:

  • De bestuurlijke én inhoudelijke kwaliteiten van de bestuursleden.
  • Een zo groot mogelijk draagvlak in het algemeen bestuur voor het dagelijks bestuur en voor de leden ervan.

Nadrukkelijk spreken we in het laatste punt over een zo groot mogelijk draagvlak in het algemeen bestuur en niet over een steun van een zo groot mogelijk
aantal lijsten. Voor het dagelijks bestuur en zijn leden gaan wij uit van de volgende punten:

  • De leden van het dagelijks bestuur behartigen de belangen van het HHNK en niet van de achterliggende organisaties.
    Op zich is dit een vanzelfsprekend punt, maar het kan geen kwaad om het nader te formuleren. De keuze voor de leden van het dagelijks bestuur moet gebaseerd zijn op de bestuurlijke en inhoudelijke kwaliteiten die zij hebben en niet op de organisaties waaruit zij afkomstig zijn.

De organisatie van het hoogheemraadschap

~ Daar heeft u ook wat over te zeggen! ~

Om voldoende maatschappelijk draagvlak te kunnen creëren is een goed functionerende organisatie van essentieel belang. Wel is er al veel bereikt, maar er zijn nog vele verbeterpunten. Op dit terrein is er ook veel mogelijk omdat het HHNK vele vakbekwame en betrokken medewerkers kent. Om het functioneren van de organisatie verder te verbeteren zal naar ons inzicht de verantwoordelijkheid lager in de organisatie gelegd moeten worden en moeten de vakbekwame medewerkers meer gelegenheid krijgen zich te ontwikkelen en initiatieven te ontplooien. Een organisatiecultuur die dat mogelijk maakt, is daarbij onontbeerlijk.

Het hoogheemraadschap zal zich verder moeten ontwikkelen tot een open en transparante organisatie, met betrokken medewerkers, managers én bestuurders die zich verantwoordelijk voelen en ook verantwoordelijkheid durven te nemen. Een sterke en toegankelijke organisatiecultuur is daarbij een essentiële voorwaarde.

Om een goede externe communicatie op gang te brengen, is het noodzakelijk dat je als bestuur en medewerkers een duidelijke en gemeenschappelijke visie op het werk en op de organisatie hebt. Op veel terreinen is er op dit moment veel beleid vastgelegd in nota’s en rapporten. Maar veel beleidsplannen, en zeker gedetailleerde beleidsplannen, moeten constant aangepast worden aan veranderende omstandigheden of inzichten. Onze voorkeur gaat dan ook uit naar de ontwikkeling van een bredere visie, waardoor er ruimte bestaat om in de praktijk in te spelen op de omstandigheden. Zo wordt de medewerker in het veld de mogelijkheid geboden om op basis van zijn of haar vakbekwaamheid en de eigen verantwoordelijkheid een invulling te geven in de dagelijkse praktijk. Daarnaast biedt een goede visie ook een duidelijke richting voor de toekomst. Nogmaals, een visie is geen gebundelde stapel beleidsrapporten, maar een kort en bondig beeld van de toekomst.

Het hoogheemraadschap zal een brede en algemeen gedragen visie op het werk en de organisatie moeten ontwikkelen. Zo kunnen het denken en doen van medewerkers, managers en bestuurders op elkaar afgestemd worden. En met een duidelijke visie kan er richting gegeven worden aan het werk, zonder dat de vakbekwame medewerker in zijn of haar mogelijkheden en verantwoordelijkheden onnodig wordt ingeperkt.

Waterschapsbelastingen

~ Dubbeltjes kun je maar eenmaal omdraaien ~

De waterschapsbelastingen zijn al vele jaren een speerpunt van Groen,Water&Land. Een eigenaar van een stuk grond betaalt nu geen waterschapsbelasting op basis van de werkelijke economische waarde van zijn bezittingen, maar op basis van de gemiddelde economische waarde in het gehele gebied van Noorderkwartier. Omdat men daarbij ook de snelwegen en de spoorlijnen meetelt, komt het gemiddelde boven de 200.000 euro per hectare uit. En voor dat bedrag wordt nu een eigenaar aangeslagen voor de waterschapsbelastingen. Voor Groen,Water&Land is dat onaanvaardbaar en daarom hebben wij al in 2004 bezwaar aangetekend. Zo spant Groen,Water&Land zich al jaren in voor een rechtvaardige waterschapsbelasting voor burgers, boeren en bedrijfsleven.

Lokaal en innovatief

~ Lokaal als het kan, centraal als het moet ~

Waterschappen waren vroeger de trots van Nederland. Die spirit moet terug. Geen grijze streepjespakken, maar blauwe overalls aan het werk. Zo kan het Hoogheemraadschap bestuurlijk vernieuwend bezig zijn met samenwerkingsverbanden en praktische oplossingen. Nu de waterschappen steeds groter zijn geworden, zal juist het vernieuwende gezocht moeten worden in kleinschalige projecten en in oplossingen die aangedragen kunnen worden door individuele burgers, actieve agrariërs en innovatieve bedrijven. Ons motto is dan ook simpel: lokaal als het kan, centraal als het moet. En innovatief als het kan, degelijk als het moet.

Innovatie toepassen bij de waterzuiveringen

Zeker binnen de waterketen zijn er meerdere innovatieve zuiveringstechnieken in ontwikkeling. Maar ook de kleinschalige sanitatie, zuiveringsinstallatie op wijk- of woonblokniveau, gekoppeld aan energieopwekking via een kleine warmte/krachtkoppeling kan in de nabije toekomst veel voordelen opleveren. Daarnaast kunnen de zuiveringsinstallaties steeds meer als bron van grondstoffen en energie ingezet worden.

Het watersysteem toekomstbestendig maken

Ook binnen het watersysteembeheer kunnen kleinschalige, innovatieve projecten veel voordeel opleveren. Zo is het project Schoonwatervallei in de Groot-Limmerpolder in Castricum een mooi voorbeeld van een watersysteem waarbij handig gebruik gemaakt wordt van de interactie tussen grondwater en oppervlaktewater. Daarbij wordt in de winterperiode regenwater opgeslagen in de ondergrond, die daarna in het voorjaar en de zomer gebruikt kan worden binnen de landbouw en het natuurbeheer.

Baggeren met lokale aannemers met kennis van het gebied

Groen,Water&Land vindt dat het hoogheemraadschap weer een praktische doe-organisatie moet worden. Samen met de inwoners en agrariërs, ondernemers en recreanten, zal men weer moeten werken aan goedkope en praktijkgerichte oplossingen. Zo kan men ook het baggerprobleem aanpakken. Geen grootschalige papieren plannen, maar haalbare werkzaamheden afgestemd op de plaatselijke omstandigheden. Het baggerwerk in het veenweidegebied moet namelijk anders uitgevoerd worden dan het werk in de duinstreek of in de kleipolders. Door het baggerwerk van lokale agrariërs te subsidiëren of uit te besteden aan lokale aannemers, kan men twee vliegen in één klap slaan: de sloten worden op een goedkope manier geschoond en de plaatselijke ondernemers worden gestimuleerd.

Waterkwaliteit samen verder verbeteren

De waterkwaliteit is de laatste jaren sterk verbeterd. Nu is het dan ook tijd geworden de laatste knelpunten op te lossen: rioolwateroverstorten, vervuilde bagger, blauwalgen en e-colibacteriën. Samen met de gemeenten zal gewerkt moeten worden aan een goede en betaalbare riolering. Samen met het bedrijfsleven zal de zuivering van het afvalwater met praktische en realistische oplossingen aangepakt moeten worden. En samen met de natuurterreinbeheerders en de agrariërs zal de waterkwaliteit van het buitenwater verder verbeterd moeten worden.

Veilige dijken

Zeespiegelstijging en bodemdaling vragen om een praktische aanpak van de uitdagingen voor de toekomst

Dijken zorgen voor veiligheid. Papieren plannen niet. Het wordt dan ook tijd voor praktisch werk, samen met u als inwoner en samen met gemeenten, bedrijven en andere organisaties. Er zijn geen socialistische of liberale, christelijke of humanistische dijken. Er zijn alleen stevige dijken of zwakke dijken. Groen,Water&Land is niet partijpolitiek gebonden en streeft naar praktische en realistische oplossingen, bijvoorbeeld met brede vooroevers of een damwand. Want de zeespiegelstijging en de bodemdaling in deze regio vragen de komende tijd alle aandacht.

Natuur en biodiversiteit

Het waterschap kan kiezen voor natuurvriendeljke oplossingen

Onze voorouders hebben samen met de toenmalige waterschappen ons land veroverd op het water en de natuur. Waterschapszaken en natuurbeheer gaan dan ook al eeuwenlang hand-in-hand. In veel gevallen kan het waterschap dan ook kiezen voor natuurvriendelijke oplossingen, bijvoorbeeld in samenwerking met de lokale agrariërs, natuurterreinbeheerders, organisaties voor agrarisch natuurbeheer, recreatieschappen en gemeenten. Zo verdienen de waterrijke veenweidegebieden, de waardevolle droogmakerijen en rijke duinterreinen alle aandacht. Maar de veiligheid en een goede waterbeheersing binnen het gebied blijven altijd voorop staan.